Deniz olmak…
“Altı üstü yırtık bir kısa pantolondu hayat;
Uğruna delirdiğimiz, yaslı bir çığlıktı.Altı 'deniz'di gökyüzünün, akardı okyanuslara gözlerindeki ateşten.Gözlerinin altı siyahtı, siyahın altı toprak,Toprağın altı Mayıs”...
İnançları, idealleri, hayat hikâyeleri, idama giderken sergilediği tavırları, son mektupları ve ölümleriyle birlikte arkalarında kalan acıları, taze bir rüzgâr gibi vuruyor hala... Her biri ayrı ayrı düşünüldüğünde bile ciltlerin kaplayamayacağı destanlar, burkucu yaşam hisseleri ve olağanüstü erkler çıkarılabilecek bu konu hakkında, onların üzerine anlatılacak o kadar çok şey var ki, günümüze dair yazacaklarım bunlardan başka şeyler olmalıydı...
1972, 6 Mayıs'ı dün gibi hatırımda... Ben 8 yaşında küçük bir çocuktum; Deniz Gezmiş, Yusuf Arslan ve Hüseyin İnan idam edildiğinde. Gözlerinde endişe ve dehşetle büyüyen bir neslin kapı aralığı da olmuştu onlar gidişleriyle. Sonradan sorduğumuz soruların cevabı çok önceden verilmişti aslında. Daha erkenden, çocukluğumuza 'susmak' tembih edilmişti, urgan ucunda gezinip duran 'onların idamı...' tehditleriyle...
Ve sonrasında Kızıldere katliamı. Kızıldere diyorum, çünkü Mahirleri Kızıldere'ye götüren düşünce 'Deniz'lerin idamlarının engellenmesiydi. Üç İngiliz teknisyenini kaçırmaları bu yüzdendi. Devrimci olmalarından ötürüydü, kendilerine bu eylem önerisi getirilirken, 'Aynı örgütten değiliz kardeşim! Bize ne, ne haliniz varsa görün! ' demeyişleri... Aslına bakılırsa, onların bu kararının ardındaki mesaj çok iyi anlaşılmalıydı. Bu karar; “birleşin ve kurtulmak için birlikte mücadele edin” mesajını taşıyordu çünkü.
İşte ben, tam da bu nedenden dolayı; 72'den beri her 6 Mayıs’ta sadece Denizleri değil Mahirleri de anarım. Hüseyin'i Mahir'den, Mahir'i Deniz’den, Deniz’i İbrahim’den ayrı düşünemiyorum. Deniz’leri savunmak aynı zamanda Mahir'i, İbrahim Kaypakkaya'yı ve daha nicelerini savunmaktı benim için.
****
Onlar hakkında bugüne kadar çok şey konuşuldu, yazıldı ve çizildi. Burjuvazinin ideologları ve bazı köşe yazarları, o dönemde ortaya çıkan hareketi çarpıtmak için bunun basit bir 'öğrenci gençlik hareketi' olduğunu söyleyip durdu. Deniz’lerin, Mahir’lerin, İbrahim’lerin bizzat isimlerinde, düşüncelerinde, direniş ve yaşam öykülerinde can bulan haklı devrimci inançlarının içini boşaltmak ve insanlarımızın kafalarını karıştırıp gerçeği çarpıtmak için sistematik çalışmalar yapıldı. Bu kalemşorlar, gazetelerindeki köşe yazılarında yahut TV söyleşilerinde sık sık bir araya gelerek; “Birer romantiklerdi”, “bugün hayatta olsalardı çoktan çoluk çocuğa karışıp geçmişi unuturlardı”, “bakın işte, eski 68’li falancaya” diyerek, bu büyük mücadelenin özünü görmezden geldiler.
Bir yönüyle de doğrudur aslında! Bir 'öğrenci gençlik hareketi' olarak başlar mücadeleleri. Evet, kabul! “Genç”tiler, hem de gepegenç... İdam sehpasına çıkartılamayacak ve bu nedenle yaşı büyütülerek asılacak kadar gençtiler! “Masum değildiler! ” doğrudur. Bence de onlar hiç masum değildiler! Yaşasalardı bugün yaşadıklarımıza isyan etmeyi sürdürecek ve daha büyük suçlar (!) işleyecek kadar hem de...
***
Devletin büyük bir acz içinde idama götürdüğü Deniz’lerin, idam sehpasında tabureye tekmeyi basan ayakları gözlerimizin önündedir hala. Son sözleri ve ailelerine yazdıkları son mektuplara yansıyan düşünceleri, bütün bu yalan ve safsataları boşa çıkartacak kadar anlamlıydı.
Deniz Gezmiş; “Yaşasın tam bağımsız Türkiye. Yaşasın Türk ve Kürt halkların kardeşliği. Yaşasın işçiler, köylüler! Kahrolsun emperyalizm! ” diyerek, cellâdını beklemeden tekmeyi basmıştı tabureye.
Yusuf Aslan'ın; 'Ben ülkemin bağımsızlığı ve halkımın mutluluğu için şerefimle bir defa ölüyorum. Sizler, bizi asanlar, şerefsizliğinizle her gün öleceksiniz! Biz halkımızın hizmetindeyiz. Sizler Amerika'nın hizmetindesiniz. Yaşasın devrimciler! Kahrolsun faşizm! ” diyen sözleri hafızalarımızdaki yerini koruyor ve koruyacaktır.
Ve Hüseyin İnan; “Ben şahsi hiçbir çıkar gözetmeden halkımın mutluluğu ve bağımsızlığı için savaştım. Bu bayrağı bu ana kadar şerefle taşıdım. Bundan sonra bu bayrağı halkına emanet ediyorum. Yaşasın işçiler, köylüler ve yaşasın devrimciler! Kahrolsun faşizm! ” diyerek yapmıştı vedasını.
***
Evet, idam sehpalarında yankılanan bu devrimci kararlılık, onları Türkiye halkları için büyük bir değer haline getirdi. Yaşıyor olsalardı pişmanlık duymayacakları bu devrimci geleneğin bugün de yılmaz birer savunucusu olacaklardı. Bunun içindir ki, bugün yaşadığımız karamsar ve karmaşık süreç her zamankinden daha çok Deniz, her zamankinden daha çok Mahir ve İbrahim olmayı zorunlu kılıyor.
Deniz’lere, İbrahim’lere ve Mahir’lere sahip çıkmak; pişmanlığı, ihaneti ve teslimiyeti reddetmektir. Özgür, bağımsız ve demokratik bir Türkiye’de halklarımızın barış içinde yaşamalarını istemek, inkâr ve imha amaçlı her türden yaklaşıma ve şiddet çığırtkanlığına dur demektir.
Ey benim yaslı, yaralı halkım; nasıl ki atılan taş değil gül’dü gerçekte kanatan Pir Sultanın kalbini; aynı onun gibi, boyna geçirilen ilmek ya da göğse sıkılan kurşun değil, unutmak öldürür Deniz’leri, Mahir’leri, İbrahim’leri...
FERHAT TUNÇ
Perş. Ocak 24, 2008 3:48 pm
